Valdorf təlim metodikasının əsas ideyası ondan ibarətdir ki, uşaq öz qabiliyyətlərini təbii şəkildə, rahat bir mühitdə, qorxu, stres və hərəkətlərinə qiymət verilmədən ortaya qoyur.
Valdorf məktəblərində erkən inkişaf təşviq edilmir. Burada hesab olunur ki, əvvəlcə uşaq emosional olaraq yetişməli, daha sonra intellektual inkişafa başlamaq mümkündür. Pedaqoqların fikrincə, uşaq dünyanı partada zəngdən zəngə deyil, əmək və yaradıcı fəaliyyət prosesində daha yaxşı öyrənir.
Valdorf məktəbləri mehriban və rahat mühiti ilə seçilir. Bu mühit uşağın maraqlarına uyğun fəaliyyət seçməsinə imkan yaradır. Valdorf pedaqogikasının məqsədi yalnız intellektual cəhətdən inkişaf etmiş deyil, həm də öz potensialını bilən, hərəkətlərinə cavabdeh və başqalarına kömək etməyə hazır bir uşaq yetişdirməkdir.
Valdorf Pedaqogikasının Əsas Prinsipləri
Uşaqlığın dəyəri. Uşaq uşaqlıq dövrünün sevincindən mümkün qədər çox zövq almalıdır.
Yaş fərqləri olan qruplar. Valdorf məktəblərində müxtəlif yaşlı uşaqlar rahat, ailə mühitinə bənzər şəraitdə bir yerdə təhsil alırlar.
Təbii materiallardan istifadə. Otaqların bəzədilməsi, oyunlar və məşğələlərdə təbii materiallar aktiv şəkildə tətbiq edilir. Televizor və kompüterlərdən istifadə edilmir. Uşaqlar heyvanlara qulluq edir, bitkilər əkib becərir və çox vaxtlarını çöldə keçirirlər.
Beynin inkişaf xüsusiyyətlərinə uyğun təhsil. Beşinci sinifə qədər uşaqlar əsasən musiqi, rəsm və hekayə müzakirəsi ilə məşğul olurlar. Bu, hissi sferanın inkişafına kömək edir. Beşinci-səkkizinci siniflərdə diqqət yaradıcılığa yönəlir: uşaqlar tamaşalar hazırlayır, performanslar təşkil edir və festivallar keçirirlər. Beləliklə, onlar abstrakt düşünməyi öyrənirlər. Akademik fənlərə yalnız yuxarı siniflərdə başlanılır.
Dərinlik metodu. Material “epoxa” adlanan bloklarla, 3-4 həftəlik dövrlərdə öyrədilir.
“Duyğusal iqtisadiyyat” prinsipi. Şagird hazırki mərhələdə mənimsəyə biləcəyi və onun üçün qəbul olunmayan şeylərin olmadığı sahələr üzrə öyrədilir.
Xalq mədəniyyəti və yaradıcılığa vurğu. Təsəvvürlü-rol oyunlarına böyük əhəmiyyət verilir. Bu oyunlar uşaqları cəmiyyətdə ünsiyyət qurmağa və razılaşmağa öyrədir. Sadə formada, təbii materiallardan hazırlanan və əl işi olan oyuncaqlardan istifadə olunur. Bu, uşağa təsəvvür etməyə və yeni oyun obrazları və süjetləri yaratmağa imkan verir.
Fəaliyyət ritmi. Təhsil ritmi fəaliyyətin növünün dəyişməsi ilə tənzimlənir: sakit məşğələlərdən sonra aktiv fəaliyyətlər, sonra yenidən sakit məşğələlər.
Ailənin yüksək iştirakı. Valdorf məktəblərində valideynlər tədris prosesində fəal iştirak edir. Birlikdə bayramlar və tədbirlər təşkil olunur, otaqlar bəzədilir və oyuncaqlar hazırlanır.
Xüsusi fənlər. Məsələn, evritmiya – şeir və ya musiqi ilə müşayiət olunan rəqs və pantomima qarışığı.
Şagird və müəllim arasında fərdi yanaşma. Müəllim uşağın temperamentinə (sanqvinik, xolerik, flegmatik, melanxolik), qəbul tipinə (vizual, eşitmə, kinestetik) və siqnal sistemi tipinə (bədii, düşüncəvi, bədii-düşüncəvi) uyğun olaraq ünsiyyət qurur.
Valdorf pedaqogikasında müəllim, hər şeydən əvvəl, uşaqların nümunə götürdüyü bir avtoritetdir. Müəllimlər daim inkişaf etməli və örnək olmalıdırlar.